Donderdag 20 juni 2024, De Grolsch Veste Enschede

Diverse onderzoeken wezen uit dat compost een rol speelt in het verhogen van het organische stofgehalte in de bodem, zonder dat het ten koste gaat van de opbrengst van gewassen. Een mooie uitkomst.

In de praktijkpilot ‘Regionale Aanwending Organische Stof’ gaan we een stap verder. We zetten compost grootschalig in met als doel het organische stofgehalte in de bodem op het gewenste peil te houden én verdroging van de bodem in het gebied tegen te gaan. Wij vertellen je graag over het proces, de resultaten en hoe mogelijk om te gaan met de mestregelgeving.

In 2024 zien we dat gemeenten in toenemende mate bezig zijn met het toepassen van Water en Bodem Sturend. De noodzaak wordt steeds sterker gevoeld, doordat gemeenten en inwoners worden geconfronteerd met o.a. funderingsproblematiek, drinkwatertekorten, verzilting en met de gevolgen van verontreiniging van water en bodem.

Maar over het ‘hoe’ Water en Bodem Sturend in de praktijk toe te passen leven nog veel vragen. Tijdens deze sessie geven we je een update over hoe gemeenten aan de slag zijn gegaan met Water en Bodem Sturend. Daarbij zal ook ingegaan worden op de uitkomsten van een traject dat nu loopt in samenwerking met het College van Rijksadviseurs.

Door klimaatverandering worden de winters natter en de zomers droger. We vergroenen om meer water vast te houden en het effect van droge zomers te beperken. Hoe doen we dat zonder extra grondwateroverlast te veroorzaken in de winter? En hoe voorkomen we dat dit groen tot extra verdroging leidt?

Met elkaar bespreken we deze problematiek en zoeken we naar oplossingsrichtingen.

Maaisel langs beken, sloten en bermen blijft vaak liggen na het maaien. Draagt dit bij aan de uitspoeling en dus verontreiniging van het water? Is maaisel een bodemverbeteraar?

In de proeftuin Bermgras lab onderzoeken we dit. We praten je graag bij over onze resultaten tot nu toe. Ook leren we graag van jouw kennis en tips & tops, zodat we die mee kunnen nemen in de proeftuin. 

In deze interactieve sessie gaat het lectoraat SAST in op de meerwaarde van een ontwerpende aanpak binnen bodem-vraagstukken. Aan de hand van de casus ondergrondse energieopslag wordt de potentie van een ontwerpende (en integrerende) aanpak voor het water vraagstuk inzichtelijk. In een interactieve sessie wordt de ‘wat-als? vraag’ gesteld.

Door een (aantal) maatschappelijke opgave(n) te koppelen aan het bodem- en watervraagstuk in Twente, wordt het vraagstuk in de breedte onderzocht en wordt gekeken waar potentie voor mogelijke strategieën liggen. Deze strategieën kunnen verder onderzocht worden in vervolgonderzoek.

Robert neemt je mee in de oorzaken en gevolgen van droogte en watertekort in Twente. Daarin gaat hij ook in op de nieuwe deltascenario’s en andere actuele informatie over droogte en watertekort in Twente.

De Twentse Golf is een initiatief van Vechtstromen, Vitens en Grolsch. Zij betrekken allerlei bedrijven, overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties bij het bedenken, uitproberen en realiseren van oplossingen voor droogte/watertekort in Twente. Stefan vertelt over dit initiatief en neemt jullie mee in de verschillende werkplaatsen en initiatieven van De Twentse Golf.

Hoe stimuleer jij, vanuit jouw rol bij de gemeente, de keten van land naar pand? Denk met ons mee over wat jouw gemeente kan betekenen voor de agrarische sector, de bouwsector en woningbouwcorporaties om met biobased grondstoffen te werken.

Gemeente Enschede heeft hier het afgelopen jaar onderzoek naar gedaan. Benieuwd naar de resultaten en wil je ook weten waarom deze ontwikkeling interessant is en aan welke knoppen jij kunt draaien? We vertellen het je graag in onze sessie.

Enschede is druk bezig met het visualiseren van de bodem en ondergrond. Onderdeel van deze visualisatie is het in beeld brengen van de potentie van de waterberging en hoe dat kan passen in de ondergrond. Doel hiervan is om te onderzoeken hoe per seizoen de waterberging afgestemd kan worden. Hiermee kan bijvoorbeeld om in de winter wateroverlast worden voorkomen en in de zomer droogte.

Marc de Jong bespreekt tijdens deze sessie het 3D-model van de gemeente Enschede en licht uit hoe zo’n model gebruikt kan worden voor vragen rondom water. Kan er bijvoorbeeld water vastgehouden worden door kleppen te sluiten op basis van verwachtingen van de grondwaterstand.

De nationale maatlat is de basis voor klimaatadaptief bouwen in Nederland. Deze maatlat beschrijft doelen, prestatie-eisen en richtlijnen om te komen tot een groene en klimaatadaptieve gebouwde omgeving. Het instrument geeft houvast bij nieuwe projecten en gebiedsontwikkelingen, en behandelt thema’s zoals wateroverlast, droogte, hitte, biodiversiteit, bodemdaling en gevolgbeperking bij overstromingen.

De maatlat definieert wat klimaatadaptief bouwen is en schept duidelijkheid voor alle overheden en voor bouwende en ontwikkelende partijen. De maatlat zal breed toepasbaar zijn voor Nederland en rekening houden met de verschillen in het bodem- en watersysteem. De hogere zandgronden in Twente vragen bijvoorbeeld om andere oplossingen dan de polders in West-Nederland. Hoe pas je dat toe? In deze workshop gaan we daarmee aan de slag.

Bomen, hagen en struiken integreren op en rond agrarische bedrijven kan een meerwaarde vormen voor dierwelzijn, klimaatrobuustheid en een duurzaam verdienmodel voor de boer. Maar agroforestry kan ook bijdragen aan het bufferen van water, koolstofvastlegging en het verbeteren van de bodem en biodiversiteit. We kunnen dus vraagstukken van beleidmakers rondom deze thema's oplossen middels agroforestry mét boeren! Maar hoe pak je het aan als gemeente om boeren te motiveren en sámen aan de slag te gaan? 

Dyon Temming legt aan de hand van praktijkvoorbeelden uit hoe dit werkt en welke vormen van agroforestry passend zijn in het Twentse landschap. Als landschapsontwerper en expert op het gebied van agroforestry legt hij de link met ecosysteemdiensten. Ook spreekt hij de taal van de boer en werkt hij veel samen met collectieven. Michiel Vreriks en Sarah de Weerd werken vanuit VKON aan een toekomstbestendige veehouderij. VKON is één van de kennispartners in het Agroforestry Netwerk Overijssel. Een project waarmee zij geruime tijd ervaring hebben opgedaan is 'Boeren met bomen', waarbij melkveehouders actief agroforestry toepassen in de vorm van voerderhagen.

 Het Agroforestry Netwerk Overijssel heeft als doel het thema agroforestry in de provincie Overijssel breed voor het voetlicht te brengen. Een team van experts en verbinders organiseren verschillende activiteiten voor een brede groep geïnteresseerden vanuit de agrarische sector. Door goede demonstratieprojecten te ontwikkelen delen we kennis en ervaringen over verschillende agroforestry systemen in de praktijk, ontwikkelen we nieuwe kennis en faciliteren we samenwerkingen voor de afzet van producten. Daarnaast brengen we agroforestry ook onder de aandacht bij beleidsmakers van provincie, gemeenten en waterschap.